Autorski program wprowadzania do dwujęzyczności
Dwujęzyczność w klasach I-VI
Program – Wprowadzenie do nauczania dwujęzycznego dla klas I-VI szkoły podstawowej „First Steps into Bilingual Edu” jest dedykowany nauczaniu dzieci w szkole podstawowej poprzez wprowadzanie elementów dwujęzycznych na lekcjach przedmiotów niejęzykowych, stanowiąc podwaliny dla przyszłego nauczania dwujęzycznego na poziomie klasy VII i VIII szkoły podstawowej.
Proponowane metody i techniki pracy promują naukę języka użytkowego w sposób naturalny poprzez gry, zabawy i zajęcia odpowiednie dla wieku i zainteresowań dziecka. Celem zajęć jest komunikacja z innymi użytkownikami języka obcego. Założeniem jest wprowadzenie teoretycznych aspektów na lekcjach i późniejsze ćwiczenie znajomości praktycznych podczas zajęć języka angielskiego oraz kształcenia zintegrowanego w języku angielskim, biologii, przyrody, geografii i zajęć w ramach programu specjalnego szkoły „Maths&Science”.
Program zakłada, że obok kompetencji opanowania języka angielskiego, uczeń powinien zdobyć wiedzę o krajach anglojęzycznego obszaru językowego z uwzględnieniem elementów historii, kultury, gospodarki i realiów współczesnego życia tych krajów, co wpisuje się w zalecenia nowej podstawy programowej. Takie podejście do nauczania wyposaży ucznia w podstawy wiedzy przydatne na lekcjach biologii, matematyki, geografii, czy innych przedmiotów prowadzonych w języku angielskim. Program ma na celu umożliwienie uczniowi posługiwanie się zdobytą wiedzą w sposób czynny i biegły. W programie położono nacisk na Zintegrowane Kształcenie Przedmiotowo-Językowe CLIL – Content and Language Integrated Learning, gdzie komunikowane treści należą do obszaru danego przedmiotu, a językiem porozumiewania się jest język obcy, w tym przypadku język angielski.
Dwujęzyczność w klasach VII-VIII
Nauczanie dwujęzyczne w klasach VII – VIII obejmuje 4 godziny języka angielskiego tygodniowo w rozszerzonym zakresie, godzinę konwersacyjną z native speakerem oraz realizację wybranych treści programowych z wybranych przedmiotów w języku angielskim. Wszystkie zajęcia prowadzone są przez wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną.
Ideą nauczania dwujęzycznego jest stwarzanie takich sytuacji edukacyjnych, w których uczeń nabywa oraz wykorzystuje swoją wiedzę i umiejętności posługując się językiem innym niż jego język rodzimy. „Zanurzenie się w języku” oznacza, że proces akwizycji treści przedmiotowych zachodzi w języku angielskim, a uczeń przyswaja materiał tak, jakby podany był on w języku polskim. W trakcie zajęć nauczyciele języka wykorzystują wiedzę, którą uczniowie zdobyli na innych zajęciach oraz rozwijają u uczniów umiejętności praktyczne i zachowania językowe użyteczne na lekcjach przedmiotów niejęzykowych. Podobnie nauczyciele przedmiotów niejęzykowych wzmacniają rozwój kompetencji językowych uczniów, co prowadzi do skutecznego przyswojenia przez nich treści przedmiotowych.
Podczas gdy podstawa programowa skierowana do ucznia o przeciętnych zdolnościach opisuje cele nauczania na poziomie podstawowym, to program nasz zakłada osiągnięcie celów dydaktycznych na poziomie w miarę swobodnej komunikacji językowej z wykorzystaniem umiejętności językowych do przyswajania wiedzy na przedmiotach niejęzykowych.
U podstaw nauczania dwujęzycznego w klasach 7 – 8 leży zatem przyswojenie w języku angielskim faktów, zasad i teorii z różnych dziedzin, często dotyczących tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów. To również zdobycie przez uczniów konkretnych umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów, a także przygotowanie ich do samodzielności w procesie uczenia i wykształcenie w nich ciekawości świata, sprzyjającej zdobywaniu i gromadzeniu wiedzy. Nierozerwalnie łączy się z tym ciągłe poszerzanie horyzontów myślowych oraz rozwijanie postawy tolerancji i ciekawości wobec innych narodów i kultur. Wszechstronny rozwój prowadzi do kształtowania u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.
Ponadto w trakcie nauki uczeń doskonali swoje umiejętności językowe do osiągnięcia poziomu swobodnego używania języka angielskiego (co najmniej poziom B2). Tym samym, wykorzystuje język w szerokim zakresie jako narzędzie do przyswajania wiedzy z innych przedmiotów. Opanowuje bazę językową w zakresie słownictwa specjalistycznego oraz korzysta z materiałów autentycznych pochodzących z różnych źródeł. Uzyskuje certyfikaty językowe. Przygotowuje się do dalszego kształcenia w oddziałach dwujęzycznych szkół ponadpodstawowych, a w dalszej perspektywie do podjęcia studiów w Polsce i zagranicą.
Zarówno lekcje językowe, jak i przedmiotowe prowadzone są za pomocą różnorodnych metod pracy. Biorąc pod uwagę różne style uczenia się uczniów, takie eklektyczne podejście sprawia, że zdobywają, poszerzają i utrwalają swoją wiedzę i umiejętności w sposób jak najbardziej dla nich efektywny. Jako metodę wiodącą przyjmujemy metodę komunikacyjną, zgodnie z którą wszystkie sytuacje obserwowane na zajęciach są pretekstem do komunikowania się. Inną metodą pracy jest nauczanie zadaniowe, które zakłada przydzielenie uczniom zadań do wykonania, przystosowanych do ich możliwości i umiejętności – nie mogą być zbyt trudne lub nierealne, tak aby uczeń mógł poradzić sobie z ich wykonaniem, wkładając w nie określoną pracę. Nauczyciele z powodzeniem wykorzystują również metodę zintegrowanego nauczania przedmiotowo-językowego, a w połączeniu z metodą projektu edukacyjnego, mającego charakter interdyscyplinarny, integruje ona wiedzę przekazywaną w ramach różnych przedmiotów szkolnych i stanowi trzon pracy dwujęzycznej. Rolą nauczyciela jest dbanie o właściwy dobór metod i form pracy na lekcji, tak, aby zbalansować rozwój przedmiotowo-językowy uczniów.